Blogserie 'Op naar meer winst' - Deel 2
Op het eerste gezicht lijken risicovermindering en winstgevendheid twee totaal verschillende concepten. Toch is de realiteit verrassend anders.
In ieder bedrijf zijn er risico's - ongeacht of het producten produceert of diensten levert, en ongeacht de branche waarin het opereert. Het is cruciaal om deze risico's te identificeren en er de nodige aandacht aan te besteden.
Doe je dat niet? Dat laat je je winstgevendheid aan toeval over.
In dit tweede deel van onze reeks over winstgevendheid zullen we het belang van risicobeheersing voor winstgevendheid bespreken. Ook krijg je praktische tips om zelf aan de slag te gaan met risicobeheersing.
In deze reeks artikelen ligt onze focus op de 5 “drivers” voor een winstgevende organisatie:
- Artikel 1: Hoe kom je slim tot kostenbesparing?
- Artikel 2: Risicomanagement en winstgevendheid: de verrassende verbinding
- Artikel 3: Snelheid is het nieuwe goud
- Artikel 4: Meer volume door efficiënte productie
- Artikel 5: De angst voor prijsverhoging overwinnen
Het bepalen van de impact van risico's
Voor de lezer die nog niet eerder (actief) bezig is geweest met risicomanagement, leggen we de basisprincipes kort uit.
De impact van risico's op het bedrijf kan worden platgeslagen tot twee dimensies: de kans dat een incident of calamiteit zich voordoet en de bijbehorende gevolgen.
De gevolgen
Je moet een goed begrip hebben van de mogelijke gevolgen van een incident, zowel op korte als op lange termijn.
Een voorbeeld: een bedrijf dat zich bezighoudt met de productie van levensmiddelen, kan met een noodzakelijke recall van een product worden geconfronteerd, als gevolg van een besmetting met salmonella.
Op de korte termijn is er sprake van de impact op de verkoopresultaten en de daarmee gederfde inkomsten. Op de lange termijn heeft de recall mogelijk invloed op het vertrouwen van de afnemers, mogelijk laat de consument het product voortaan links liggen.
De kans
De andere dimensie in het beoordelen van de impact van een risico is het bepalen van de kans dat een incident zich zal voordoen.
Om door te gaan met ons vorige voorbeeld: je kunt de kans op een product-recall bepalen door het analyseren van historische gegevens over product-recalls in dezelfde industrie, of door het uitvoeren van risico-analyses op het productieproces.
In de praktijk lopen organisaties hier vaak vast: want wat is nou de juiste kans inschatting?
Het antwoord is simpel: die is er niet. Er is nooit een exact antwoord. Het belangrijkste is dat je in ieder geval een inschatting maakt op basis van de informatie die je op dat moment tot je beschikking hebt. De enige foute beslissing die je kunt nemen, is om het in het midden te laten liggen en geen inschatting te maken.
Afhankelijk van de grootte van het risico zul je de nodige beheersmaatregelen moeten implementeren, zowel preventief als reactief. Met behulp van de zogenaamde Bowtie (of vlinderdas-) analyse kun je elk risico verder uitwerken.
Voorkomen is beter dan incasseren: de invloed op winstgevendheid
Het garanderen van continuïteit van het bedrijf is van groot belang voor de winstgevendheid. Risico's die leiden tot onvoorziene stilstand of vertraging van het bedrijfsproces kunnen leiden tot grote financiële verliezen. Door risico's te beheersen, kunnen bedrijven de continuïteit van hun bedrijfsproces garanderen en zo hun winstgevendheid verhogen.
Maar risicobeheer gaat verder dan alleen het voorkomen van verliezen. Door actief risicobeheer kan een bedrijf zijn winstgevendheid zelfs vergroten. Het kan bedrijven helpen concurrerender te worden door hun kosten te verlagen en efficiëntie te verhogen.
Neem als voorbeeld weer een mogelijke recall van producten vanwege salmonellabesmetting. Door haar productieproces waar mogelijk te versnellen kan het bedrijf potentiële besmettingsrisico's verlagen.
Dit voorkomt niet alleen kostbare terugroepacties, maar maakt het bedrijf ook efficiënter.
Uiteindelijk gaat risicobeheer dus niet alleen over het voorkomen van negatieve gevolgen, maar ook over het vinden van mogelijkheden voor meer winst.
Door actief risicobeheer in te voeren, kan een bedrijf haar winstgevendheid vergroten door efficiënter te werken, kosten te verlagen, én tijd over te houden om je te focussen op groeistrategieën in plaats van het blussen van brandjes.
Alles start bij het begrijpen van bedrijfsprocessen
Maar waar start je? Om de impact van risico's te bepalen, moet je inzicht hebben op de gevolgen en de kans dat een incident zich voordoet. Hoe doe je dat?
Het antwoord ligt bij de kern: bedrijfsprocessen.
Eén van de belangrijkste stappen in het identificeren en beheersen van risico's in een organisatie, is een diepgaand begrip van het bedrijfsproces.
Dit betekent dat je inzicht moet hebben in hoe elk detail in je organisatie werkt, vanaf het moment dat een klant een aanvraag doet, tot het moment dat het product of de dienst wordt geleverd. Dit klinkt eenvoudig, maar is in de praktijk vaak een gecompliceerd samenspel van verschillende overdrachtsmomenten, informatiestromen en beslispunten.
Een handig hulpmiddel dat wij hier graag bij adviseren is het Process Model Canvas, een tool ontworpen om je te helpen processen te beschrijven en belangrijke overdrachtsmomenten te doorgronden. Lees onze blog over het PMC voor uitleg hoe dit in de praktijk toe te passen.
Door je bedrijfsprocessen te doorgronden, kan je direct de punten identificeren waar er een risico is voor het stabiel functioneren van het proces.
Een voorbeeld: dit kan al zo simpel zijn als het aannemen van een bestelling van een klant. De ene collega noteert het even snel op een kladje, de ander legt het vast in een Excelsheet en weer een ander in het CRM-systeem. Het risico? Deze essentiële informatie gaat verloren, wordt gemist of gewoon vergeten.
De maatregel? Eenvoudig: een eenduidig beleid over het aannemen van bestellingen. Het gevolg? Niet alleen beheersing van het risico, maar ook een efficiënter proces en tijdsbesparing door voorkoming van verwarring. En dus: verhoogde productiviteit, die leidt tot meer winst.
Betrek alle stakeholders bij jouw risicobeheersing
Er is niets zo krachtig als een collectief brein. Daarom is het belangrijk om belanghebbenden bij het risicomanagementproces te betrekken. Hiermee bedoelen we niet alleen directe collega's, maar ook klanten, leveranciers en andere partners.
Wanneer je risico's identificeert, is het belangrijk om een duidelijk inzicht te hebben in de betrokkenen en hun belangen. Waar zijn ze bang voor? Hoe kunnen zij door een bepaald risico worden getroffen? Hen betrekken bij je risicomanagement kan leiden tot betere beslissingen en effectievere maatregelen om de risico’s te mitigeren.
Het nemen van beslissingen over risico's
Pas nadat je de risico's, de kansen en hun impact hebt bepaald, kan je beslissingen nemen over hoe je deze risico's zult aanpakken. In sommige gevallen kan het negeren van een risico een acceptabele optie zijn, bijvoorbeeld als de impact laag is en de kans erop ook laag is. In andere gevallen kan het echter noodzakelijk zijn om maatregelen te treffen om het risico te verkleinen door het koste wat kost te voorkomen of de gevolgen te minimaliseren.
Conclusie
In dit tweede deel van onze serie over winstgevendheid hebben we gekeken naar de invloed van risicomanagement op de winst. Door risico's te beheersen, kunnen bedrijven hun winstgevendheid verhogen door de impact van risico's te verminderen, continuïteit van het bedrijfsproces te garanderen en het groeipotentieel te verhogen.
Meer weten over risicobeheersing met behulp van de Comm'ant methodiek en Comm'ant Software? Neem contact op met onze procesconsultants.
Of lees ons volgende artikel in de serie “Op naar meer winstgevendheid”: Snelheid is het nieuwe goud.